Wurgcontract!

RTL haalt op dit moment de voorpagina’s met de zogenaamde ” hulp programma’s”. Herrie in de keuken, herrie in het hotel, Geef mij nu jouw angst, Een nieuw begin etc….De kandidaten dachten dat ze geholpen zouden worden, met hun financiële of geestelijke problemen of anderszins. Op het moment dat de camera stopte met draaien konden ze vertrekken, maar voordat de opnames werden gestart moesten ze allemaal een “contract” ondertekenen. Dit contract bevatte niet alleen strikte geheimhoudingsclausules maar daar bovenop boeteclausules van maar liefst € 25.000 per overtreding. Een behoorlijk aantal van de deelnemers ging korte tijd na de uitzending failliet.

Een dergelijk contract is mij – als jurist – ooit zeer vertrouwelijk voorgelegd door een beroepsgoochelaar, lid van één van de verenigingen waar ik lid van ben. De ogen vielen mij uit het hoofd! Niet alleen de geheimhouding en boetes, maar misschien nog wel erger: er werd geëist dat door ondertekening alle uitzendrechten naar de producent overgingen met het drukmiddel “jij wilt toch zo graag op TV, dat is goed voor jouw naamsbekendheid, het levert je veel nieuwe opdrachten op etc. etc.”. Volgens de letter van het contract zou de producent bij deze vervolgoptredens recht hebben op een deel van de gage, want jouw act was inmiddels hun eigendom geworden!?!

De slavernij is inmiddels een kleine tweehonderd jaar geleden afgeschaft, maar dit nieuws heeft de TV producenten nog niet bereikt, waarschijnlijker is dat ze er vanwege hun machtspositie (quasi monopolie) en daarmee gepaard gaande arrogantie geen enkele boodschap aan hebben.

Nu is het zo dat wanneer iemand dit contract aan de rechter zou voorleggen, dit weinig overlevingskans zou hebben. Je moet toch vrij zijn om alvorens een contract te ondertekenen dit door een juridische adviseur te laten beoordelen! De onderhandelingspositie van beide partijen is volstrekt onevenwichtig en ongelijk (m.a.w. jouw baas kan je ook niet van alles door de strot drukken, want je bent niet echt vrij om dit te weigeren vanwege de afhankelijkheid of de machtsrelatie, net als de baas die de secretaresse verleidt of de dokter die het met een patiënt(e) aanlegt etc.).

Maar ja, dan moet je een advocaat in de arm nemen, griffiekosten betalen en je leeft toch lange tijd in onzekerheid over de uitkomst van dit proces. De TV producenten beschikken over zeer grote advocatenfirma’s en diepe financiële zakken en kunnen hoger beroep en cassatie makkelijk betalen. Dat kan maar zo zeven jaar duren, zeven jaar waar bij jou de schoorsteen ook nog moet branden.

Lezenswaardig en illustratief in dit verband is het boekje: Frankly Disillusioned van The Deans of Magic.

frankly-disillusioned

Zij deden mee met Brittain got talent (“BGT”). Uiteraard was hun hoop en verwachting dat zij met de nationale BGT bekendheid zouden kunnen scoren. In plaats daarvan werden ze voor het oog van de natie (met herhalingen van de show) volstrekt belachelijk gemaakt. Hun act was weliswaar inmiddels redelijk gedateerd geraakt en de echtgenote van Dean was niet meer zo fris en fruitig dat zij haar schaarse kleding nog steeds aankon, maar dan nog blijft het volstrekt onfatsoenlijk en verwerpelijk om de gasten in jouw show (om wille van de kijkcijfers) volstrekt te kakken te zetten.

Dean en zijn vrouw hebben na deze avond de goochelkunst definitief vaarwel gezegd. Inmiddels hebben ze een redelijk goed lopende juwelierszaak. Misschien hadden ze een proces moeten beginnen om hun gram te halen en schadevergoeding wegens smaad, laster etc. eisen. Daar hadden ze het geld niet voor en ze wilden liever daarna een nieuw leven beginnen. Ze hebben hun “zaak” wel aan de kaak gesteld door er een boek(je) over open te doen. Maar ja, BGT heeft miljoenen kijkers en hoeveel mensen kopen dit boekje? Een paar duizend in het beste geval.

Gandalf